Yabanci basindan > Rusya`da antisemitzm tartişmalari sürüyo

Birçok antisemit saldırı ihbarına rağmen, gelişmeleri takip eden yetkililer durumun 2006 yılında Rus Yahudiler'i için daha da kötüleşmedeği kanısında; fakat Yahudi cemaatinden bazı yöneticiler aynı fikirde değiller.
Rusya mahkemelerinde, nefretten doğan suçlara karşı alınan birtakım kararlar, Yahudi liderlerini cesaretlendirdi. Peki nefret içerikli suçlara karşı alınan sıkı önlemlerdeki artış, antisemit saldırılarda  bir artışın varlığına mı işaret ediyor?
Moskova İnsan Hakları Bürosu'da antisemitzm ve yabancı düşmanlığı olaylarını takip eden grubun başındaki  Alexander Bord, “Bu sene Rusya'da, artan bir antisemit eğilimden söz edemeyiz” diyor. Bord, “Meydana gelen olayların sıklığı son 3dž sene ile aynı seviyede, yani ülkenin çeşitli bölgelerinde çıkan olay sayısı ayda 3 veya 4.”
Hâlbuki, Rusya Yahudi Cemaat Kongresi Başkanı Vyacheslav “Moshe” Kantor, Eylül ayında Yahudiler'e karşı olan fizikî saldırı sayısının senede %10 artış gösterdiğini belirtti. Dini bir Yahudi organizasyonunun bir sözcüsü ise, 2006'da antisemit suçlarda bir artış olduğunu, dile getirdi.
Rusya Yahudi Cemaatleri Birliği başkanı Vladimir Pliss ise, “Antisemit saldırıların arttığı hakkında bir izlenimleri olduklarını” söyledi.
Rusya'daki yetkililer, antisemit kökenli saldırılara karşı ayrı bir istatistik tutmuyorlar; kayıtlar çoğu zaman “nefret içerikli suçlar (hate crimes)” veya bâzen de daha geniş bir başlık, “aşırılıkla ilgili suçlar” altında tutulmakta. Bu da politikayla ilgili radikal hareketleri de kapsamaktadır.
Rusya meclisinde geçen ay konuşan, Başsavcı Yuri Chaika, senenin başından bu yana, ülkede 232 nefret içerikli suçun rapor edildiğini aktardı. Bu sayı ırka yönelik saldırları ve diğer ağır suçları da içermekte...
İçişileri Bakanı ise aynı dönemde, ırçıklıkla ilgili 185 suç meydana geldiğini, 2005'e göre %46 artış olduğunu söyledi.
Yahudi cemaatinin göreceli olarak ılımlı kalmalarının bir nedeni, Rusya tarihinin ilk dönemlerinde olduğu gibi, nefrete yönelik suçlarda birincil hedef olmadıklarına inançlarıdır.
Diğer Soviyet Cumhuriyetleri'nden Slav olmayan milletler ve Afrika ile Asya'dan gelen yabancılar, yabancı düşmanlığının önde gelen hedeflerinden.
Moskova'daki Sova düşünce takımı, antisemit saldırıları da içeren nefret içerikli suçlardaki artışın Rusya'da senede %30 artış gösterdiği inancında. Artışın, Yahudiler'den çok daha fazla olmak üzere, Müslümanlar'a yönelik suçlarla ilintili olduğu düşünülmekte.
Sova'ya göre, bu sene nefret kaynaklı suçları sonucunda, 28'i Moskova'da olmak üzere 39 kişi öldü ve 300'den fazlası yaralandı. Kurbanların neredeyse tamamı Kafkaslar, Orta Asya ülkeleri ve gelişmekte olan ülkelerdendi.
Tüm bunlara karşılık Yahudi cemaatinin kaygınlanmak için nedenleri var. Geçen ay, Rusya'nın en büyük Yahudi birliği, Yahudi Cemaatleri Federasyonu, sonbaharda Rusya'nın çeşitli yerlerindeki dört Yahudi merkezi saldırıya uğradıktan sonra,  taşralardaki Yahudi birimlerinin güvenliğini sağlamak üzere yetkililere çağrıda bulundu.
Astrakhan, Khabarovsk, Surgut ve Vladivostok'taki saldırılarda kimse yaralanmadı; fakat saldırıların coğrafi dağılımı – Rusya'nın güneyinden, uzak doğusuna kadar – kaygılara yol açtı.
Pliss, antisemit gelişmelerin ekonomik ve sosyal nedenler ile Sovyet Rusya sonrası birleşme düşüncesindeki eksikliklerin doğurduğu ideolojik boşluklardan kaynaklanan ihtiyari olaylar olduğunu belirtti. Pliss, “Bunlar Rus etnik kimliğinin büyüme sancıları, umarım hepsi geçici bir fenomendir. Yetkililer bunu, tüm Rus toplumunu tehdit eden bir konu olarak algılamadığı sürece, Yahudi cemaatinin herhangi bir olay karşısında, antisemitzm hakkında yapabileceği az şey var” dedi.
Bazıları bu konuda olumlu bir değişim görüyorlar. Geçtiğimiz hafta, Rusya Temyiz Mahkemesi  Ocak ayında Moskova Sinagogu'nda dokuz kişiye saldırıp yaralayan kişiye 16 sene hapis mahkûmiyetini onayladı. Ayrıca geçen hafta, Rusya'nın doğusunda bir mahkeme, aralarından birinin Yahudi olduğu, Slovak kökenli olmayan üç kişiyi ırkçı bir nedenle öldüren iki gence, 10 ve 9,5 yıl mahkûmiyet verdi.
Sarfettiği sert sözlerle bazı Ruslar'ın, suçunu birinci dereceden cinayet olarak değerlendirmesine neden olan Moskova Sinagogu saldırganına verilen uzun dönem hapis cezası, yetkililerin azınlıklara karşı nefret dolu saldırıların üstesinden gelmeye çalıştıklarını göstermektedir.
Geçtiğimiz ay Duma'da konuşan, Rusya İçişleri Bakanı Rashid Nurgaliyev, etnik, dini ve politikaya bağlı bağlı suçların kırılması isteniyorsa, meclisin böyle aşırılıklara katı cezalar koyması gerektiğini söyledi.
Muhalif politik liderler ise, hükûmeti - Moskova metrosunda bir Ermeni gencin öldürülmesinden, orta Rusya'da bir caminin bombalanmasına kadar - azınlıklara karşı ağır-nitelikli saldırılara karşı uyguladıkları kanunların, sadece nefret içerikli suçlarda değil, Kremlin'i eleştiren yasal politik örgütleri de kapsamak üzere kullanmakla suçladı.
Bazıları ise, zayıf bir göç politikası uygulamakla hükûmetin, Rus toplumunda etnik ve dini nefret içerikli suçlara yol verdiğini düşünmekte.
Geçtiğimiz ay, Rusya Göç Ofisi'nin başkanı, hükûmetin doğal Ruslar'a göre yabancılara çoğunlukta olduğu bölgelerde etnik oluşumlara izin vermemesi gerektiğini dile getirdi. Konstantin Romodanovsky'nin yorumu, sokak tezgâhları ve marketlerde göç edenlerin ticaret dışında tutulması hakkındaki duyurusundan sonra geldi.
Milletvekili Vyacheslav Postavnin, eğer yabancıların farklı bir ulusal kültürü ve dini inancı varsa, “yerel nüfusa karşı olası rahatsızlıkarın” önlenmesi adına herhangi bir bölgede yabancı yoğunluğunun, doğal nüfusun %20'sini gerçmemesi gerektiğini belirtti.
Başkan Vladimir Putin verdiği talimatta, doğal Rus ürün ve mallarının dışa itilmesi nedeniyle, yabancı çalışanların pazarda işe alımının azaltılmasına yönelik adımlar atılmasını kabinesinden istedi.
Rus politik gazeteci ve Yahudi eylemcisi Yevgenia Albats, “Bu gelişmeler açık bir mesajı ifade ediyor. Bu türden yabancı düşmanlığının, Yahudileri doğrudan etkilemeye başlaması sadece bir zaman meselesi” sözleriyle düşüncesini dile getiriyor.

11 Aralık 2006
Kaynak: www.jta.org / Around the Globe
Çeviren: David OJALVO
perspektif@salom.com.tr